• Kurumsal
    • Hakkımızda
    • TİM'in Görevleri
    • Misyon - Vizyon - Hedefler
    • Başkan
    • Yönetim Kurulu
    • Sektörler Konseyi
    • Denetim Kurulu
    • Genel Sekreterlik
      • Genel Sekreter
      • TİM ve Birlikler Yasası
      • Yönetmelik
      • Organizasyon Şeması
    • Kurumsal Kimlik
    • Birliklerimiz
      • İhracatçı Birlikleri
        • Akdeniz İhracatçı Birlikleri
        • Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği
        • Denizli İhracatçılar Birliği
        • Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği
        • Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği
        • Ege İhracatçı Birlikleri
        • Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri
        • Hizmet İhracatçıları Birliği
        • İstanbul İhracatçı Birlikleri
        • İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri
        • İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri
        • Karadeniz İhracatçı Birlikleri
        • Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
        • Uludağ İhracatçı Birlikleri
      • Organizasyon Şeması
    • Bilgi Güvenliği Politikalarımız
  • İhracat
    • İhracat Rakamları
    • İhracat Destek Platformları
      • Kolay İhracat Platformu
      • Türk Eximbank
      • İhracatı Geliştirme A.Ş.
      • Müşavire Danışın
      • Sanal Ticaret Akademisi
      • Turquality
      • Destek Yönetim Sistemi
    • İhracat Rehberi
      • İhracatçılar İçin Mevzuat
      • İhracat Türleri
      • Dolaşım Menşe İspat Belgeleri
      • Sıkça Sorulan Sorular
    • Devlet Teşvik ve Destekleri
      • İhracat Destekleri
      • E-İhracat Destekleri
      • Hizmet Sektörü Destekleri
      • Yenilenen İhracat Destekleri
      • Devlet Yatırım Destekleri ve Teşvikleri
  • Raporlar & Yayınlar
    • Raporlar
      • Yıllık İhracat Raporu
      • Ülke Analiz Raporları
      • Ülke Bilgi Notları
      • İnovasyon Raporları
    • Yayınlar
      • TİM Report
      • Türkiye'nin İlk 1000 İhracatçı Araştırması
      • Faaliyet Raporları
      • Frascati Kılavuzu 2015
      • TİM-TEB Girişim Evi Kitabı
      • TİM İnoSuit Programı Kitabı
      • Türkiye'nin Küresel İhracat Hikâyesi
      • Coğrafi İşaretler Yeni Nesil Stratejiler Raporu
      • Tarım ve Hayvancılık Sürdürülebilirlik Raporu 2025
    • Bültenler
      • TİM Avrupa Birliği Bülteni
      • TİM Aylık Ekonomi ve Dış Ticaret Bülteni
      • TİM İhracat Pazar Monitörü
      • TİM Küresel Gelişmeler Bülteni
      • TİM Sektörel Mevzuat Düzenlemeleri Bülteni
      • TİM Sürdürülebilirlik ve İnovasyon Bülteni
      • TİM Tarım Bülteni
  • Faaliyetlerimiz
    • Ticaret ve Alım Heyetleri
    • TİM Akademi
      • Sürdürülebilirlik
        • ECOTİM
        • GREENTİM
        • TİM Sürdürülebilirlik Çalışmaları
          • Sektörel Eylem Planları
          • TİM Bölgesel Sürdürülebilir İhracat Seferberliği Eğitim Programı
        • TİM-TÜBİTAK Yeşil İnovasyon Teknoloji Mentörlük Programı
        • Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Çalışma Grubu
      • İnovasyon
        • Türkiye İnovasyon Haritası Raporu
        • İnoSuit
        • İnovaLİG
        • İnovaTİM
      • Girişimcilik
        • TİM-TEB Girişim Evi
    • TİM WINGS
      • TİM WINGS nedir?
      • İhracatta Kadını Destekleme Projesi
      • TSE K 645: Kadın Girişimci Belgelendirme Kriteri
      • Kadının Güçlenmesi İlkeleri (WEPs)
      • Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteğinde Kadın İhracatçılara İlave Puan Uygulaması
      • İhracatta Sınırları Aş Eğitimleri
      • Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı
    • Türkiye Innovation Week
    • Türkiye'nin İhracat Şampiyonları Ödül Töreni
    • Genişletilmiş Başkanlar Kurulu
    • Dış Ticaret Rakamları Basın Açıklamaları
    • E-İhracat Sekretaryası
      • Sekretarya Hakkında
        • E-İhracat Sekretaryası Hakkında
        • E-İhracat Sekretaryası Ekibi
      • E-İhracat Destekleri
        • 5986 Sayılı E-İhracat Destekleri Hakkında Karar
        • E-ihracat Desteklerine İlişkin Genelge
        • Genelge Ekleri ve Destek Üst Limitleri
      • E-İhracat Konsorsiyumu
      • KEP ve E-İmza Usulü Hakkında
      • E-İhracat Kılavuzları
        • Pazaryeri Kılavuzları
          • Bol
          • Etsy
          • Mercado Libre
          • Shopee
          • Wayfair
          • Zalando
          • Walmart
          • Otto
          • Noon
          • Kaufland
        • Sosyal Medya ve Arama Motorları Kılavuzları
          • Criteo
          • Google Ads
          • Linkedin Ads
          • Meta Ads
          • Tiktok Ads
        • E-İhracat Beyan Kılavuzu
        • E-İhracat Pazarları ve Ülke Gümrük Uygulamaları Rehberi
        • E-İhracat Destekleri Rehberi
        • KTÜN Kılavuzu
        • E-İhracat Arama Konferansı Sonuç Raporu
    • Turquality Sekretaryası
    • TİM Tarım Kurulu
      • TİM Tarım Kurulu Hakkında
      • Tarım Bültenleri
      • Tarıma Dair
      • Ürün Atlası
  • Basın Odası
    • Haberler
      • Güncel Haberler
      • Geçmiş Dönem Haberlerimiz
    • Görseller
      • TİM Başkanı Mustafa Gültepe
    • Videolar
    • Basın Yansımaları
  • İletişim
    • İletişim Bilgileri
    • İletişim Formu
EN
BGH
Online İşlemler Giriş Belge Doğrulama Üyelik Sorgulama Basitleştirilmiş Gümrük Hattı Başvurusu Dolaşım ve Menşe İspat Belgeleri Başvurusu
Online İşlemler Giriş Belge Doğrulama Üyelik Sorgulama Basitleştirilmiş Gümrük Hattı Başvurusu Dolaşım ve Menşe İspat Belgeleri Başvurusu
  • Kurumsal
    • Hakkımızda
    • TİM'in Görevleri
    • Misyon - Vizyon - Hedefler
    • Başkan
    • Yönetim Kurulu
    • Sektörler Konseyi
    • Denetim Kurulu
    • Genel Sekreterlik
      • Genel Sekreter
      • TİM ve Birlikler Yasası
      • Yönetmelik
      • Organizasyon Şeması
    • Kurumsal Kimlik
    • Birliklerimiz
      • İhracatçı Birlikleri
        • Akdeniz İhracatçı Birlikleri
        • Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği
        • Denizli İhracatçılar Birliği
        • Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği
        • Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği
        • Ege İhracatçı Birlikleri
        • Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri
        • Hizmet İhracatçıları Birliği
        • İstanbul İhracatçı Birlikleri
        • İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri
        • İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri
        • Karadeniz İhracatçı Birlikleri
        • Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
        • Uludağ İhracatçı Birlikleri
      • Organizasyon Şeması
    • Bilgi Güvenliği Politikalarımız
  • İhracat
    • İhracat Rakamları
    • İhracat Destek Platformları
      • Kolay İhracat Platformu
      • Türk Eximbank
      • İhracatı Geliştirme A.Ş.
      • Müşavire Danışın
      • Sanal Ticaret Akademisi
      • Turquality
      • Destek Yönetim Sistemi
    • İhracat Rehberi
      • İhracatçılar İçin Mevzuat
      • İhracat Türleri
      • Dolaşım Menşe İspat Belgeleri
      • Sıkça Sorulan Sorular
    • Devlet Teşvik ve Destekleri
      • İhracat Destekleri
      • E-İhracat Destekleri
      • Hizmet Sektörü Destekleri
      • Yenilenen İhracat Destekleri
      • Devlet Yatırım Destekleri ve Teşvikleri
  • Raporlar & Yayınlar
    • Raporlar
      • Yıllık İhracat Raporu
      • Ülke Analiz Raporları
      • Ülke Bilgi Notları
      • İnovasyon Raporları
    • Yayınlar
      • TİM Report
      • Türkiye'nin İlk 1000 İhracatçı Araştırması
      • Faaliyet Raporları
      • Frascati Kılavuzu 2015
      • TİM-TEB Girişim Evi Kitabı
      • TİM İnoSuit Programı Kitabı
      • Türkiye'nin Küresel İhracat Hikâyesi
      • Coğrafi İşaretler Yeni Nesil Stratejiler Raporu
      • Tarım ve Hayvancılık Sürdürülebilirlik Raporu 2025
    • Bültenler
      • TİM Avrupa Birliği Bülteni
      • TİM Aylık Ekonomi ve Dış Ticaret Bülteni
      • TİM İhracat Pazar Monitörü
      • TİM Küresel Gelişmeler Bülteni
      • TİM Sektörel Mevzuat Düzenlemeleri Bülteni
      • TİM Sürdürülebilirlik ve İnovasyon Bülteni
      • TİM Tarım Bülteni
  • Faaliyetlerimiz
    • Ticaret ve Alım Heyetleri
    • TİM Akademi
      • Sürdürülebilirlik
        • ECOTİM
        • GREENTİM
        • TİM Sürdürülebilirlik Çalışmaları
          • Sektörel Eylem Planları
          • TİM Bölgesel Sürdürülebilir İhracat Seferberliği Eğitim Programı
        • TİM-TÜBİTAK Yeşil İnovasyon Teknoloji Mentörlük Programı
        • Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Çalışma Grubu
      • İnovasyon
        • Türkiye İnovasyon Haritası Raporu
        • İnoSuit
        • İnovaLİG
        • İnovaTİM
      • Girişimcilik
        • TİM-TEB Girişim Evi
    • TİM WINGS
      • TİM WINGS nedir?
      • İhracatta Kadını Destekleme Projesi
      • TSE K 645: Kadın Girişimci Belgelendirme Kriteri
      • Kadının Güçlenmesi İlkeleri (WEPs)
      • Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteğinde Kadın İhracatçılara İlave Puan Uygulaması
      • İhracatta Sınırları Aş Eğitimleri
      • Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı
    • Türkiye Innovation Week
    • Türkiye'nin İhracat Şampiyonları Ödül Töreni
    • Genişletilmiş Başkanlar Kurulu
    • Dış Ticaret Rakamları Basın Açıklamaları
    • E-İhracat Sekretaryası
      • Sekretarya Hakkında
        • E-İhracat Sekretaryası Hakkında
        • E-İhracat Sekretaryası Ekibi
      • E-İhracat Destekleri
        • 5986 Sayılı E-İhracat Destekleri Hakkında Karar
        • E-ihracat Desteklerine İlişkin Genelge
        • Genelge Ekleri ve Destek Üst Limitleri
      • E-İhracat Konsorsiyumu
      • KEP ve E-İmza Usulü Hakkında
      • E-İhracat Kılavuzları
        • Pazaryeri Kılavuzları
          • Bol
          • Etsy
          • Mercado Libre
          • Shopee
          • Wayfair
          • Zalando
          • Walmart
          • Otto
          • Noon
          • Kaufland
        • Sosyal Medya ve Arama Motorları Kılavuzları
          • Criteo
          • Google Ads
          • Linkedin Ads
          • Meta Ads
          • Tiktok Ads
        • E-İhracat Beyan Kılavuzu
        • E-İhracat Pazarları ve Ülke Gümrük Uygulamaları Rehberi
        • E-İhracat Destekleri Rehberi
        • KTÜN Kılavuzu
        • E-İhracat Arama Konferansı Sonuç Raporu
    • Turquality Sekretaryası
    • TİM Tarım Kurulu
      • TİM Tarım Kurulu Hakkında
      • Tarım Bültenleri
      • Tarıma Dair
      • Ürün Atlası
  • Basın Odası
    • Haberler
      • Güncel Haberler
      • Geçmiş Dönem Haberlerimiz
    • Görseller
      • TİM Başkanı Mustafa Gültepe
    • Videolar
    • Basın Yansımaları
  • İletişim
    • İletişim Bilgileri
    • İletişim Formu
  • ANA SAYFA

Sıkılaşma, resesyon, ihracat finansmanı, Türk lirası

Türkiye ekonomisinde son bir ya da bir buçuk yıldır sağlıklı büyümenin sürükleyicisi ihracat için iç ve dış şartlar, 2022 yılının ikinci yarısından itibaren önemli ölçüde değişti. Pandemi sonrası ortaya çıkan yeni normal koşulları, yılın başında, savaşın sebep olduğu etkilere maruz kalmıştı. Yılın ikinci yarısında ise para politikalarında sıkılaşma ile küresel ekonomide resesyon ve yavaşlama, sürece eklenecek yeni koşullar olacak.

Pandemi sonrası ortaya çıkan yeni koşullar içinde yükselen enflasyon, merkez bankalarının beklediği gibi geçici olmadı ve 2022 yılına artış eğilimi içinde başladı. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ile başlayan savaşın yarattığı koşullar, enflasyondaki artışı önemli ölçüde hızlandırdı. Uzun yıllardır ekonomilerinde enflasyon yaratmaya çalışan gelişmiş ülkeler, son 40 yılın en yüksek enflasyonları ile karşı karşıya kaldı. Enflasyonlar katılaştı ve artış eğilimleri de hâlâ sürüyor.

Gelişmiş ülkelerin merkez bankaları, 40 yılın en yüksek enflasyonları karşısında hızla sıkı para politikalarına geçiyor. En önemli pazarımız Avrupa'da, merkez bankası 11 yıl aradan sonra ilk kez faiz oranlarını artırdı. Avrupa Merkez Bankası, faiz artışlarına devam edecek. Muhtemelen 2023 yılı ortasına kadar politika faizini yüzde 2,0'ye yükseltecek. Bu faiz artışının Haziran ayı itibarıyla yüzde 8,6'ya ulaşan tüketici enflasyonuna ne kadar etki edeceğini zaman gösterecek.

ABD Merkez Bankası (FED) ise daha hızlı bir sıkılaşma içine girdi. FED hem faizleri artırıyor hem de bilançosunu küçültüyor. FED de 2022 sonuna kadar politika faizini, yüzde 3,5'e kadar yükseltebilecek. Japonya hariç, tüm gelişmiş ülkelerin merkez bankaları, en azından 2023 yılı ortasına kadar para politikalarında sıkılaşmayı sürdürecek. Sonra sıkılaşmaların enflasyonlar üzerindeki etkileri belirleyecek. Gelecek bir yıllık sıkılaşma sürecinde ABD doları gücünü korurken finansman ve kredi koşulları da giderek sıkılaşacak. Para politikalarındaki sıkılaşmanın, reel ekonomi üzerindeki etkisi ise yavaşlama veya resesyon yani durgunluk ve küçülme olacak. Yavaşlama, durgunluk ve küçülme ihracatımız açısından üç farklı senaryoyu da oluşturuyor. Gelecek bir yıl içinde ABD'de hissedilir bir yavaşlama olacak ancak durgunluk veya resesyon, şimdilik öngörülüyor.

Avrupa'da ve İngiltere'de ise 2022 yılı son çeyreği ile 2023 yılının ilk iki çeyreğinde durgunluk ve sınırlı küçülmelerin yaşanma olasılığı oldukça yüksek. Avrupa ve İngiltere ekonomileri, sadece parasal sıkılaşmadan değil, savaştan ve Rusya ile ilişkilerdeki gerginlikten de etkilenecek. Özellikle enerji açısından zor bir kış geçirileceği tahmin ediliyor. Tüketicilerin bir yandan yüksek enflasyon karşısında satın alma güçleri ve tüketim harcamaları azalırken diğer yandan enerji tasarrufu önlemleri ile üretimde de duraklamalar yaşanacak. Bu nedenle Avrupa'da ve İngiltere'de durgunluk ve küçülme beklentileri daha ağır basıyor.

Türkiye'nin ihracatı da yılın ikinci yarısında, parasal sıkılaşma ve pazarlardaki yavaşlamalardan etkilenecek. Özellikle hızlı, yarı dayanıklı ve dayanıklı tüketim malları ihracatında etkiler, daha kuvvetli hissedilecek. 2022 yılının son çeyreğinde ve 2023 yılının ilk çeyreğinde ihracatımızın geçmiş yılın altında kalma olasılığı yüksek. Türkiye'ye yönelik ilave tedarik talebi, tüketim mallarında azalacak ancak enerji yoğun ürünlerde ve sermaye mallarında ilave tedarik talebinde artış olasılığı da bulunuyor.

Türkiye'de ihracatın ikinci yarıyıl performansını etkileyecek diğer iki önemli unsur ise ihracat finansmanı ile Türk lirasının değer olacak. Yeni ekonomi modeli içindeki liralaşma önceliğinde, ihracatçıların ilk hedef olarak görülmesi, sıkıntı yaratmaya devam ediyor. Yeni ekonomi modeli içinde ihracat finansman olanakları, döviz kuru politikasının veya liralaşmanın ana aracı hâline geldi. Diğer bir deyişle ihracatçının finansmanından çok ihracatçıların dövizlerinin bozdurulması ana hedef hâline geldi. Küresel pazarlarda koşulların bozulduğu böylesine bir ortamda, dünya ile bütünleşen ve bilançosunda yabancı para bulundurması son derece doğal olan ihracatçılara yönelik finansman kısıtlamaları sıkıntılar yaratmaya devam edecek.

Türk lirasındaki değer kaybı ile enflasyon da âdeta yarış içine girdi. Türk lirasındaki değer kaybı, enflasyonu artırırken ihracatçıların maliyetlerini de yükseltiyor.Bu nedenle döviz kuru artışlarının ihracatçıya ilave katkısı olmamakla birlikte sadece artan maliyetlerin bir bölümünü kısa süreliğine karşılayabiliyor. Yılın ikinci yarısında hem yüksek enflasyon ve maliyet artışları sürecek hem de Türk lirasında değer kaybı hızlanacak. 2000'ler öncesi dönemin sarmalına dönüşen bu koşullar, ihracatçıların rekabet gücünü de kalıcı olarak bozacak. Finansman sıkıntıları ve yavaşlayan pazarlar da düşünüldüğünde ihracatımız, zorlu

PAYLAŞ
Kurumsal Hakkımızda TİM'in Görevleri Misyon - Vizyon - Hedefler Başkan Yönetim Kurulu Mustafa GÜLTEPE Ahmet GÜLEÇ Adil PELİSTER Çetin TECDELİOĞLU Ahmet Fikret KİLECİ Kutlu KARAVELİOĞLU Mustafa ŞENOCAK Ali KAVAK Baran ÇELİK Başaran BAYRAK Birol CELEP İbrahim PEKTAŞ Melisa TOKGÖZ MUTLU Salahattin KAPLAN

BİZE ULAŞIN

  • Türkiye İhracatçılar Meclisi
    Yenibosna Merkez Mahallesi Sanayi Caddesi No: 3 Dış Ticaret Kompleksi B Blok Kat: 9 34197 Bahçelievler / İSTANBUL
    HARİTADA GÖSTER
  • 444 0 846 (TİM)
  • [email protected]
  • [email protected]
444 0 846444 0 TİM

TAKİP EDİN

Web Sitemizi Mobil Ekranınıza Ekleyin
© TİM 2025
Çerez Politikası KVKK Aydınlatma Metni Bilgi Güvenliği Politikası
by Performans