Liman Kapı Otomasyon Sistemi
Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğünden yapılan bilgilendirmeye göre, Gümrük süreçleri ile liman işlemlerinin entegrasyonunu sağlayan gümrük sistemlerinin, entegrasyon düzeyinin daha da ileriye taşınması hedefi doğrultusunda, liman sahasına giriş yapan kara taşıtlarının bilgilerinin ve görüntülerinin taşıtın sahaya girmesinden önce liman işletmesi tarafından gümrük sistemlerine iletilmesinin yanı sıra söz konusu taşıtların liman işletmesi tarafından liman girişinin yapılması ile eş anlı olarak KLTS - İç Gümrük-Liman Giriş Çıkış Programında giriş kayıt işleminin otomatik olarak gerçekleştirilmesi amacıyla “Liman Kapı Otomasyon Sistemi” projesinin başlatıldığı ifade edilmektedir. Yürütülen çalışmalar neticesinde söz konusu sistemin pilot bölge olarak 24.02.2025 tarihinde Mersin Gümrük Müdürlüğü denetiminde faaliyet gösteren Mersin Uluslararası Limanında uygulamaya alındığı bildirilmektedir.
Bahse konu uygulama kapsamında liman sahasına girişte 3 adet kontrol noktası bulunduğu vurgulanmakta olup 1. kontrol noktasında Optik Karakter Tanıma (OCR) teknolojisi ile araçlara ait plakanın, konteyner numarasının, konteyner ebadının (20'lik, 40'lık), tehlikeli yük etiketinin ve mührün olup olmadığına ilişkin kameralar vasıtasıyla alınan görüntülerin veriye dönüştürüldüğü dile getirilmektedir. 2. kontrol noktasında Plaka Tanıma Sistemi (LPR) ile araç plakası okunduğu, verilerin liman işletmesine önceden gönderilen verilerle uyumlu olması durumunda bariyer açılarak aracın liman sahası girişinde yer alan 3. kontrol noktasına geçişine izin verildiği, verilerin uyuşmaması durumunda ise aracın 3. kontrol noktasına gelmeden farklı bir yola yönlendirildiği ifade edilmektedir. 3. kontrol noktasının gümrük kontrollerinin yapıldığı son kontrol noktası olduğu, liman sahası girişine kurulmuş olan "Gümrük Muhafaza Giriş Kapısı Komuta Kontrol Ofisi"nden Kapalı Devre Televizyon (CCTV) vasıtasıyla taşıtın liman sahasına girişine ilişkin tüm sürecin takip edildiği, ayrıca bu noktada, "KLTS - İç Gümrük-Liman Giriş Çıkış Programı”na gelen pre-gate verilerinin manuel işleme gerek olmaksızın sistem tarafından otomatik onaylanmakta olduğu, buna ilaveten, Komuta Kontrol Ofisindeki personel ile koordineli bir şekilde gerektiğinde sahada görevli personellerce aracın fiziki kontrollerinin de gerçekleştirildiği belirtilmektedir.
Bu çerçevede, liman sahasına gelen araçlara ilişkin görüntülerin memurlar tarafından anlık olarak takip edilmesinin ve taşıtın liman giriş noktasına gelişine kadar yapılacak analizlerde riskli olabilecek taşıtların da daha erken safhada tespit edilebilmesi sağlanarak liman sahasına girişlerdeki araç geçiş sürelerinin hızlandırılacağı ve sıkışıklığın önleneceği ifade edilmektedir. Ayrıca, sistem ile birlikte limana giriş yapan tüm araçların farklı açılardan çekilmiş fotoğraflarının arşivlenmesi sayesinde liman giriş işlemlerinde takip edilebilirliğin artması ve geriye dönük denetimlerin daha etkin yapılabilmesinin hedeflendiği belirtilmektedir.
Bu kapsamda, Mersin Uluslararası Limanında sistemin işleyişinin takip edildiği, liman işletmelerinin gerekli teknolojik ve altyapı hazırlıklarını tamamlamaları halinde bir takvim dahilinde uygulamanın diğer limanlarda da yaygınlaştırılmasının planlandığı bildirilmektedir.