Turizmde gidişat
Turizm sektörü için 2015 yılının pek parlak geçtiği söylenemez. Nitekim TÜİK verilerine göre, bu dönemde turizm gelirlerinde yüzde 8.3 oranında bir düşüş kaydedildi. Bunun sebebi kişi başı ortalama harcamanın azalması olmakla birlikte, çıkış yapanlar üzerinden hesaplanan ziyaretçi sayısında da önceki yıllarda görülen canlılığa benzer bir tablo elde edilemedi. Zira bu dönemde, çeşitli pazarlarda düşüşler ya da artış yavaşlamaları yaşadık. Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerinin de teyit ettiği üzere, ziyaretçi sayısındaki gelişimi aşağı çeken pazarların başını Rusya alırken, buna bazı Avrupa ülkeleri ve Japonya gibi pazarlar da katkı verdi.
İşte bu bağlamda sektör 2015 yılında eski canlılığını kaybetmişken, 2016'daki gidişata dair soru işaretlerinin de giderek su yüzüne çıktığına şahit olduk. Ve küresel ekonomik gevşeklik devam ederken terörün de musallat olduğu mevcut konjonktüre Rusya ile Türkiye arasında yaşanan kriz de eklenince, turizme dair endişeler haliyle yoğunlaştı.
Bu doğrultuda, Nisan sonunda açıklanan TÜİK turizm istatistikleri, sektörün 2016 yılına nasıl bir görünümle başladığını anlamamıza yardımcı oluyor. Ve veriler incelendiğinde, Ocak-Mart döneminde Türkiye ekonomisinde turizm gelirlerinin önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 16.5 oranında azalarak 4.1 milyar dolar seviyesinde kaydedildiği anlaşılıyor. Pek iç açıcı olmayan bu haber, söz konusu endişeleri hatırlatıyor olmakla birlikte, içeriğine bakıp ne olup bittiğini anlamak önem taşıyor.
Bu bağlamda ilk dikkati çeken detay, gelirlerin düşüşünde harcama miktarının sürükleyici rol oynamış olması… Nitekim bu dönemde ziyaretçilerin kişi başı ortalama harcaması, 2015'in ilk çeyreğindeki 911 dolar seviyesinden 796 dolara gerilemiş durumda. Bu ise kişi başı harcamalarda yüzde 12.6 oranında bir düşüş anlamına geliyor ve turizm gelirlerindeki daralmayı önemli ölçüde açıklıyor. Tabii öte yandan, ilk çeyrekte ziyaretçi sayısında da bir düşüş yaşadığımız açıkça görülüyor. Zira bu dönemde çıkış yapan ziyaretçi sayısının yüzde 4.4 oranında azalarak 5.1 milyona gerilediği anlaşılıyor. Dolayısıyla 2016 yılının ilk çeyreğinde, harcama tutarı etkisine turist sayısı bağlamında bir daralmanın da eşlik ettiğinin altını çizmek gerekiyor.
Keza Kültür ve Turizm Bakanlığı verileri de Türkiye'ye giriş çıkış yapan ziyaretçilerin bu dönemde gözle görülür bir düşüş yaşadığını gözler önüne sererken, milliyet açısından bakıldığında Rusya pazarının olumsuz etkisini ortaya koyuyor. Bununla birlikte, Almanya başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesi ile Güney Kore, Azerbaycan ve Japonya gibi çeşitli ülkelerden gelen turist akınlarında da düşüşler göze batıyor. Bu da demek oluyor ki, Rusya etkisi azımsanmayacak olmakla birlikte, diğer pek çok kaynaktaki zayıflamalar da ciddi mesajlar veriyor. Sözün özü, turizm 2016 yılında zorlu bir dönemden geçeceğe benziyor.